Eldtongpunsjtest i Berlin

Snellefamilien er på tur i sitt kjære Førjulsberlin. Denne gongen har vi utført ein uformell test av Feuerzangenbowle (Eldtongpunsj) på ulike julemarknader. Punsjen har litt sitrussmak, og derfor likar eg god Feuerzangenbowle betre enn Glühwein. Både drikken og kultfilmen har eg skrive om i dette innlegget, og her finn du òg oppskrift.

.

Panelet har bestått av Snella, Herr Fiks, svigermor og svigerfar. Fikslein har testa julekakene som blir servert til drikken.

Vi har vore på julemarknadene på Alex(anderplatz), Gendarmenmarkt, Potsdamer Platz, ved Gedächtniskirche på Ku’Damm, ved Schloss Charlottenburg og i Moabit.

Konklusjonen var samrøystes:  Den einaste plassen å få skikkeleg god og varm punsj laga på skikkeleg vis, er hos familien Dreher-Vespermann ved foten av Gedächtniskirche. Dei finaste krusa har dei òg. Dei fleste andre serverer lunka Feuerzangenbowle frå kartong. Spekulasjekakene, som alle kan forsyne seg av hos Dreher-Vespermann, fall i smak hos det vesle sjarmtrollet vårt.

Det same sjarmtrollet har dessverre sletta bileta eg tok, og då eg leita på nettet, fann eg jammen ei nettside for favorittpunsjen vår. Biletet har eg lånt frå denne sida.

Berlintips: I Tyskland får du som regel skikkelege glas og krus når du kjøper drikke frå boder. For desse må du vanlegvis betale pant, som du får att når du leverer glasa/krusa tilbake.

–Snella–

Reklame

Read Full Post »

Tova sitteunderlag med ampelmenn

Veninna mi som er like glad i Berlin som eg, fylte nettopp 40 år. Det var ingen tvil om kva ho måtte få: eit sitteunderlag med Ampelmänner, både Steher og Geher, til å ha i parken når ho skal sitte og strikke medan ungane spring rundt.

Det tova sitteunderlaget med kattar i Létt Lopi vart veldig vellukka, så eg tok utgangspunkt i det. Og på garnlageret låg dei tre platene med Plötulopi (plate-Lopi), kjøpt på Álafossutsalet fordi dei var artige og hadde fine fargar, og ropte.

*

*

Plötulopigarnet er uspunne og temmeleg vanskeleg å strikke med, for det slitnar heile tida. Hadde eg vore god med rokken, hadde eg kanskje spunne det. Men det gjekk på eit vis, og det tova godt. Nesten for godt.

*

*

Mønsteret på raud og grøn mann teikna eg opp etter beste evne på rutepapir. Nokon burde verkeleg lage rutepapir som gjengir forholdet mellom høgde og breidde på ei strikkamaske rett! Med kvadratiske ruter er det iallfall viktig å hugse på at mønsteret kjem til å bli litt høgare og smalare.

*

*

Eg brukte pinne 6 og la opp 90 masker. Dei mørkegrøne stripene er i rillestrikk for at det skal bli like tjukt som der det er mønsterstrikk. Eg vaska underlaget saman med eit handkle på 40 grader sidan det fungerte så fint med Létt Lopi-garnet. Det vart i varmaste laget for Plötulopi, eller så var det sentrifugeringa som vart for hard. Vi måtte iallfall vere to personar til å hale og dra for å redde sitteunderlaget. Framleis vart det bittelitt mindre enn eg hadde tenkt (akkurat like stort som det som følgjer med Fjällreven Kånken-sekken, faktisk). Til gjengjeld er det ekstra tjukt, og mottakaren er smal over baken.

–Snella–

Read Full Post »

Sommarminne frå ferieparadiset Rügen

Kvar sommar tar Snellefamilien ein ferie i Berlin-ferien og reiser til Østersjøen der vi nyt strendene på Tysklands største og vakraste øy, Rügen. I år gjekk turen til Binz, som er ein av dei største byane og har mange tilbod for alle uansett livsfase. Vi hadde strålande sommarvêr, så det meste av tida kosa vi oss i ei strandkorg, som er så typisk for tyske strender.

.

Strendene er flotte, det er borgarleg pent, folk er blide, maten er god (mmmh, eg drøymer alltid om den fantastiske røykte fisken resten av året), og det er rimeleg å bu der enten du vel hotell eller leiligheit. Det er kort veg å køyre frå Kiel, og frå Trelleborg til Rügen er det berre tre timar med ferje. Likevel møter vi sjeldan andre nordmenn på denne ferieperla. Her er altså eit godt ferietips.

Villa Haiderose på strandpromenaden i Binz

.

Rügen har alltid vore eit ferieparadis, sjølv om det òg er mykje vondt i historia frå førre århundre. Under andre verdskrigen og i DDR-tida var øya for dei som hadde gjort seg fortent til ein ferie ved sjøen, og det kjennes litt rart å sjå Hitlers galskapsprosjekt i Prora bli gjort om til lekre sommarleiligheiter for dei som har råd.

.

Kreidefelsen auf Rügen av Caspar David Friedrich (Lånt frå Wikipedia)

.

Er du germanist, kan det hende du fekk overdose av Rügens store son, Caspar David Friedrich. Mellom fleire er måleriet «Kreidefelsen auf Rügen» iallfall standardpensum. Krittklippene er uansett flotte og verd eit besøk.

Her er fleire glimt frå sommaren i Binz. Kanskje vi sest der neste år?

Villa Glückspilz på strandpromenaden i Binz

Velpleide hagar og fuglehuskunst på strandpromenaden i Binz, Rügen

Strandkorger ved Østersjøen

Strandkorger i Binz

Seebrücke i Binz

Kjekt å vite: Rügen er rekna som eit kurområde, og derfor betaler alle gjester ein «kurskatt» som går til å halde området reint og pent. Hotellet eller hytteutleigar sel kurkort, som er «billetten» din til strendene. Er du på dagstur, finst det billettautomatar.

–Snella–

Read Full Post »

Første skuledagen min – med tyske kremmarhus, så klart

Himlen høg og verda stor
der på trappa vinkar mor
Første skuledagen min,
ikkje rart at sola skin

Hit eit steg, og dit eit steg,
dansar eg fram på skuleveg
Kjolen min er himmelblå
med ei raude marihøne på

Ingebrikt David

Tysk tradisjon tru er kremmarhusa klare og overlevert dei fire skjønne små store jentene eg kjenner, som har første skuledagen sin i dag.

*

Kremmarhus til første skuledag

*

I år gir eg vekk to store kremmarhus til fadderbarn og dottera til ei nær veninne. Døtrene til to kjære kollegaer med tysklandsinteresse får litt mindre kremmarhus. I årets Schultüter er det globusblyantkvessar, sjal, papirsaks, notisbok med penn, klistremerker, stav som lyser i mørket, ein diger prinsesseblyant med kvessar, digre ballongar, hårpynt og eit smykke. Før var det alltid snop i skulekremmarhusa, men det styrer eg unna i våre oversukra dagar. Desse jentene er uansett kjempesøte.

*

Innhaldet i årets skulekremmarhus

*

Gratulerer med dagen, kjære Rebecca, Johanne, Ingebjørg og Anna! Eg ønskjer dykk alt godt for skuleløpet og framtida.

Oppdatering mai 2014: Og no vil visst norske bokhandlarar innføre tradisjonen til Noreg. Skoletut, kallar dei det.

–Snella–

Read Full Post »

Berlin, Berlin – påfyll på alle måtar

Omsider kom langhelga der Snella og Nøstet og Strikkeveninna skulle på sin etterlengta påfyllstur til Berlin – heilt utan skjønne små masekoppar. Helga vart akkurat som den skulle, med Rotkäppchen på balkongen, megastore isar, middagar på yndlingsrestaurantane, sykkelturar og strikking langs Spree. Ja, og shopping, så klart. Det var sommarvarme, så Snella måtte til og med investere i ein mammashorts.

Det viktigaste utfluktsmålet var sjølvsagt garnbutikken/kaféen Handmade Berlin, som er omtalt nedst i dette innlegget. Ikkje berre vi, men også garnlagera må jo få påfyll. Etter eit par timar med blaing i mønster, hm-ing og ååååh-ing, kom vi ut med dette:

*

*

La oss presentere (frå venstre) det som skal bli eit sjal, ein hals, fire par hanskar, eit mjukt trekanthalstørkle med paljettkant, to halstørkle til og nok eit sjal. Følg med, følg med!

Og alle var samde om at det hadde vore ein gild tur!

-Snella, Nøstet og Strikkeveninna-

Read Full Post »

På mammatøyshopping i Berlin

Fikslein blir storebror i september, så påska i Berlin måtte brukast til litt garderobefornying! Sist var det vinterklede eg hadde bruk for, og no er det sommartøy. Skal du handle mammatøy i Tyskland, ser du etter «Umstandsmode». Det er eit koseleg ord, som minner meg om fordums språkbruk her i landet – svigermormor snakkar om at ho aldri sydde seg «omstendighetskjole» då ho var gravid i 1940-åra.

Har du same ærend i Berlin, kan du først legge turen til Bellybutton (Kurfürstendamm 216). Eg kan spesielt anbefale dongeribuksene der – kjempegod kvalitet, godt snitt og rause storleikar som gjer vordande mødre i godt humør. Eg er ein typisk str. 38 og brukar 36 eller 34 i bellybuttonbukser. Det er tydeleg at butikkonseptet er utvikla og blir drive av ekte mødre!

Det er altså ein fin stad å handle basisplagg. Sist investerte eg i ei dongeribukse, ei svart penbukse, eit svart skjørt og ein lekker grøn silkebluse. Alt vart flittig brukt og skal hentast fram igjen. Denne gongen kom eg ut med ei lys dongeribukse og ein kvit topp (og litt barnetøy til Fikslein).

Når basisplagga er på plass, kan du tusle litt nedover Ku’damm til C&A. Joda, C&A er også kjent som «cheap and awful», men awfulbiten er no sterkt overdriven, synest eg. Hos C&A finn du ein innhaldsrik krok med mammaklede av merket «Yessica». Her plukka eg med meg søte toppar og blusar til ein rimeleg penge. Til og med mammabadetøy i himmelblått med kvite prikkar fann eg der. Yessicaplagga frå forrige svangeskap er framleis fine, og dei som ikkje er for vintertunge, får nok sjå vårsola i år.

–Snella–

Read Full Post »

Det mjukaste halstørklet

Ei flott dame har fylt 60. Fordi ho er ein frosenpinne, var det ingen tvil om at ho måtte få eit sjal, men kva kunne bli fint nok?

Svaret kom til meg i Berlin for to helger sidan. Inspirasjonen dukka opp på yndlingsgarnbutikken (sjå tips under) der eit nydeleg sjal var drapert rundt ei dukke. Det måtte bli sjalet med det pragmatiske namnet «Dreieckstuch mit Rüschenrand»(Trekanttørkle med rysjekant). Garnet er det luksuriøse Isager Alpaca 1 og ITO Sensai. Eg bestemte meg for å byte ut ITO Sensai med KidSilk frå garnlageret *flink jente*. Grålilla passar til jubilanten, så det var farge 47 som fekk bli med meg heim. Når ein kjøper garn til modellane i butikken, får ein mønsteret med.

Detalj frå halstørkle i Isager Aplaca og KidSilk

Svart KidSilk passa godt til grålilla, og eg la opp på pinne 4 og følgde mønsteret til KidSilken var tom. Då var sjalet passe stort som halstørkle og skikkeleg tjukt og luftig – litt av den same effekten som ein får av patentstrikk. Isager Alpaca 1 har 400 m på 50 g, så det var rikeleg garn å strikke rysjekanten med. Aleine på pinne 4 ga garnet ein fin blondeeffekt.

Litt knapt med tid vart det, så dei siste maskene måtte fellast av i lunsjen. Strikketøy er tydelegvis ikkje eit vanleg syn i kantina, men eg fekk mange smil. Kanskje eg skal gjere det til ein vane å strikke i kantina. Ikkje fekk eg blokka eller dampa sjalet heller. Det er då forkasteleg at ikkje ein arbeidsplass skal ha eit dampstrykejern til disposisjon for desperate medarbeidarar som ikkje har fått strikka ferdig gåva si heime! Heldigvis er ikkje dette ein modell der det absolutt må til.

Men korleis skulle eg få tatt bilete? Eg prøvde litt forskjellig, men måtte til slutt snike meg ut i dagen. Skulle du hamne i same situasjon, har du her nokre tips til kva du kan spare deg for å prøve:

Refuserte bilete

Øvst frå venstre: Trappeoppgangen, kontorstolen, møtreromsbordet og kontordøra.

Berlintips: Garnbutikken Handmade Berlin finn du på Monbijouplatz like ved Hackerscher Markt. Det er kombinert garnbutikk og kafé, så du kan sitte der lenge og kose deg med mønsterbøker og oppskriftshefte og slå av ein prat med dei kjekke damene som jobbar der. Legg også merke til den makelause logoen deira når du er der! Det er ei heklenål med eit garnnøste på, utforma slik at det liknar til forveksling på det verdsberømte tv-tårnet som du kikkar rett opp på om du sit ute. I slutten av april skal Nøstet, ei strikkeveninne til og eg til Berlin, og då er planen å fråtse i spennande japansk ITO-garn frå Handmade Berlin.

–Snella–

Read Full Post »

Servus – ei slags bladmelding

Det var tredje helga i advent, og snellefamilien var på førjulstur til Berlin med sine koselege julemarknader og gode feuerzangenbowle. Eg ville unne meg eit hyggeleg magasin og stilte meg framfor den velfylte bladhylla på Tegel (flyplassen).

Frå eitt blad lyste ein überkoseleg juledekorasjon med to stearinlys imot meg på matt kvalitetspapir. «Servus in Stadt und Land» stod det på framsida, og slagordet «einfach gut leben». Eg gjekk dermed ut frå at det handla om det gode liv (ev. om det gode og enkle liv) i byen og på landet.

Hovudoverskrifta lova lun lesnad om «daheim im Kerzenschein» (noko slikt som «heime i skinet frå stearinlys».) Framsida lova oppskrift på heimelaga Christstollen (tradisjonell tysk julekake) og ein artikkel om den vakkert vinterkledde haren i Bayern. Perfekt!

Burde eg ha skjønt det der? Ja, definitivt. Servus er jo helsinga Harry Klein alltid brukte. Og den skjønne haren bur i Bayern. På den andre sida, kvifor skulle den ikkje bu nettopp der?

Godt oppi sofaen med glühwein i hand og bladet i fang begynte det omsider å demre. Innhaldslista lova nemleg artiklar som
– Von Zapfen und Zweigerln
– Die Buttnmandl sind los
– Ätschibätsch eine Hetschepetsch

Hm. Eg blar vidare. Redaktøren heiter Christl, ja.
Pfandl, Sackerl, Engerl. Dobbelthm. Litt sit då att frå «Deutsche dialektkunde». Når i overkant mange substantiv sluttar på l, vitnar det om språk ført i tastaturet langt sør i det tyskspråklege området.

Det er jo eit lokalblad frå og for Bayern og Austerrike (og kanskje Sveits)! Servus er nesten som blada lokalhistorielaga gir ut her heime, med lokale juletradisjonar, gamle soger og segn, intervju med tradisjonsrike familiebedrifter som kjelkemakaren, orgelbyggjaren og han som lagar juletrepynthestar (Rössl, så klart). Til og med annonsane ser ut som dei gjer i programhefta for historiske spel her på berget.

Og bladet stod der midt mellom alle dei kommersielle interiørmagasina. Servus er sjølvsagt òg kommersielt og har ein kjempestor marknad der sør. Likevel kjente eg meg invitert inn i eit hjartevarmt, men lukka lag. «Ätschibätsch eine Hetschepetsch» handla om nyper og korleis ein kan bruke denne c-vitaminrike frukta. Haren frå framsida viste seg å ha flytta til Bayern frå nordlege breiddegrader under siste istid. No held den seg i fjella. Overskrifta? Der Hase, der aus der Kälte kam («haren som kom inn fra kulden»). Fantastisk!

Nesten alle overskriftene pirrar leselysta. Mellom anna denne på ein dialekt frå lengst aust i Bayern: «Mir san von Woid dahoam». Her kunne jammen norske blad hatt noko å lære! Eg synest tekstane i norske blad alltid er så like – kva med å sprite dei opp med nokre solide dialektuttrykk som passar til reportasjen? Det er viktig å ta vare på dialektmangfaldet vårt. Om ein er redd andre ikkje skal forstå, går det an å forklare.

Dette var ei koseleg lesestund. Servus er eit lekkert blad, og definitivt horisontutvidande for ei intetanande snelle aus Norwegen. Kanskje blir det nypemarmelade neste år.

Read Full Post »

Sjal til naboen

I Berlin bur det ei flott dame bak døra ved sidan av vår. Ho er kjapp i replikken og kan fortelje dei utrulegaste historier om livet i denne hardt prøvde byen gjennom den vanskeleg mellomkrigstida og krigen, om livet i ein delt by og korleis alt trass alt var betre før.

Førre veke fylte ho 87 år, og på veg til ho i posten er eit mjukt og godt sjal.

Eg fann eit nøste naturkvit Sisu i garnkassa og funderte litt på kva eg kunne gjere med det. Då det dukka opp eit nøste lilla KidSilk, kjøpt på sal utan mål og meining, fann eg ut at eg ville strikke opp Sisu-nøstet og så spe på med ein luftig kant i KidSilk. Utgangspunktet er dette mønsteret frå Garnstudio.

På pinne nr 3,5 tok Sisu-nøstet slutt då det var 202 masker på pinnen. Då skifta eg til KidSilk og tok til på kanten. Kanten krev at masketalet kan delast på 21, så eg auka 8 masker og strikka kantmønsterrapporten tre gongar.

No håpar eg naboen blir glad for sjalet og ikkje opprørt fordi eg har brukt tid på å lage gåve til ho. Enten får eg eit stort smil eller så får eg så øyra flagrar når vi møtest att i desember.

–Snella–

Read Full Post »

Eit sikkert haustteikn – federweißer og zwiebelkuchen

Herlege september og omsider federweißertid i Tyskland. Når den nye vinen kjem, er det gnistrande haust – den beste tida på året!

Det er ingen tvil om at vinen er eit kjært barn, for den har minst ti ulike namn. Federweißer (direkte omsett: fjørkvit) er kanskje det som er mest brukt, og det namnet viser til den litt grumsete fargen vinen får fordi gjæringsprosessen er stoppa og vinen ikkje er filtrert.

Gjæringa held fram etter at vinen er tappa på flasker, og derfor er korken ikkje tett. Det er greitt å hugse på, for det kan fort blir veldig pinleg om ein til dømes har kjøpt ei flaske i Cochem i Moseldalen og legg flaska i hattehylla på toget til Trier – reint hypotetisk, altså *host*.

Til den friske og priklande federweißeren smakar det himmelsk med eit stort stykke zwiebelkuchen, som er ein slags pai med gjærdeig og løk- og baconfyll.

Eg brukar oppskrifta frå Brigitte og har tilpassa den litt slik:

Deig:
500 g mjøl
3 dl mjølk
½ pakke tørrgjær
60 g smør
litt salt

Lag deig og la heve.

Fyll:
1,2 kg raudløk
200 g bacon eller flesk
1 beger sæterrømme eller crème fraîche
4 egg
salt
muskat
karve (om du likar det …)
nykverna pepar

Skjer løk i ringar eller bitar og baconet i terningar. Fres baconet, ha i løk og steik til løken blir blank. La koldne litt.

Rør saman egg, rømme og krydder og ha i bacon- og løkblandinga. Klapp ut deiga i ei stor paiform (eller på bakepapir) og spre fyllet i paiskalet. Steik i 25 minutt på 200 grader.

Beina på balkongkanten, låg haustsol og komplett lukke på ein av desse dagane som kom og gjekk, og som er sjølve livet.

– Snella –

Read Full Post »